Svjedočanstva preživjelih vojnika i civila izgovorena u kameru, opisala su neizmjernu hrabrost branilaca i strašnu sudbinu civila Dobošnice.

U Dobošnici je 28. avgusta premijerno prikazan dokumentarni film vrsnog bosanskohercegovačkog bošnjačkog autora Avde Huseinovića pod nazivom “Operacija Smoluća – humani zločinci”.

Sponzori snimanja filma su Vlada TK i Medžlis IZ Puračić.

Film je počeo poslije uvodnih obraćanja komandanta i Zlatnog Ljiljana Nermina Begića, inicijatora snimanja ovog filma, predsjednika NVO “UG Dobošnica” i jednog od dva producenta filma, Mirze Kurahovića, premijera TK Irfana Halilagića, glavnog imama IZ Puračić sa sjedištem u Lukavcu, i autora filma Avde Huseinovića, koji je i najavio početak projekcije.

Prema raznim subjektivnim procjenama, jer je ulaz bio besplatan pa nema zvaničnog broja prodatih ulaznica, premijeru ovog filma je pratilo između 1.000 i 2.000 gledalaca kojim su sjedjeli u 10-ak redova sa po 20-ak stolica plus gledaoci koji su okolo stajali, a koji su u Dobošnicu došli iz nekoliko gradova i opština TK, ali i šire.

Film je u početku prikazivanja imao malih tehničkih poteškoća u smislu kvaliteta slike, ali je to uskoro riješeno i kasnije su se samo vrlo rijetko mogli vidjeti kraći “gličevi”.

Ton je s druge strane bio savršeno jasan i kristalno čist.

Film je počeo podužom obradom istorije Dobošnice od pojave naselja pa naovamo, i učinilo se da je taj dio filma zauzeo značajnu minutažu.

Nakon toga su se mogle vidjeti izjave svjedoka o suživotu prije rata, načinu kako je počeo rat u Dobošnici i Lukavcu, preko razvoja situacije u Smolućoj prije i nakon dolaska izbjeglih Srba iz Potpeći i drugih gravitirajućih joj sela s većinski srpskim stanovništvom, pa sve do otpočinjanja vojne operacije srpskih snaga sa ciljem izvlačenja vojske, tehnike, stanovništva Smoluće, izbjeglih Potpećana i drugih, iz Smoluće na Ozren i dalje.

O tim događajima su govorili tadašnji heroji odbrane Dobošnice, ali i civili koji su bili svjedoci tih dešavanja.

Što se tiče ratnih video materijala korištenih u filmu, praktično sve što je uključeno u ovaj film, odavno je moguće naći i odgledati na platformi YouTube, kao materijal koji je snimila druga strana (https://youtu.be/VWBiSvriwpU?si=JF5345JNn_vbVyaI), i materijal koji je snimljen od strane terenske rkipe tadašnje Lukavačke televizije, na čelu sa rahmetli Salihođ Brkićem.

Nažalost, u filmu nije uključen i ratni video materijal koji je tih ratnih dana augusta 1993. godine snimila Banovićka televizija, praveći prilog o Manevarskom vodu i vodu Trećeg bataljona iz Bsnovića, koji su došli u pomoć Dobošnici, pod nazivom “Heroji Dobošnice”, koji se takođe može naći na YouTubeu (https://youtu.be/AcNptcaldHo?si=-ZPT-uVG52q6Fvja), a u kojem ima scena snimljenih baš tokom ratnih dejstava u Dobošnici.

Nekako smo se nadali da ćemo u filmu vidjeti nove video materijale iz perioda od prvih napada, prvih proboja srpskih snaga ka Smolućoj, pa sve do njihovog odlaska. Jedno vrijeme se pominjao i drugi snimak koji je napravila srpska strana, a u kojem ima dio kada srpski vojnici nakon proboja igraju kolo u centru Dobošnice i pale kuće.

Što se tiče istorijske i svake druge vrijednosti filma “Operacija Smoluća”, tu nema nikakve dvojbe da je to jedan od najvažnijih filmova o divovskoj borbi bosanskih patriota protiv višestruko brojnijeg i tehnički kudikamo opremljenijeg neprijatelja, a posebnu vrijednost ima za dešavanja tog avgusta 1992. godine.

Svjedočanstva preživjelih vojnika i civila izgovorena u kameru, opisala su neizmjernu hrabrost branilaca i strašnu sudbinu civila Dobošnice. Slijed dešavanja na dijelu linija odbrane Dobošnice, Gnojnice i Berkovice, ispričan je do u detalje od strane pripadnika Armije BiH, koji su učestvovali u avgustovskim borbama, i koji su samo zahvaljujući mudrosti, dovitljivosti i junačkom srcu u grudima bosanskih ratnika, uspjeli tako dugo odolijevati strahovitim kombinovanim napadima neprijatelja.

Žalosno je da je ovaj film snimljen isključivo zahvaljujući odlučnosti i upornosti pojedinaca, a ne u kompletnoj produkciji nekog od nivoa vlasti u Federaciji BiH.

Na sljedećim fotografijama možete vidjeti imena najzaslužnijih što je ovaj dugometražni dokumentarni film ugledao svjetlo dana.