Usporedba ratnih zločina devedesetih i izraelskog rata u Gazi
Dok većina Evrope izražava solidarnost s Palestincima i poziva na prekid izraelskih vojnih operacija u Gazi, Srbi su ostali jedini narod na kontinentu koji otvoreno staje uz Izrael. To savezništvo ima i duboke historijske i političke korijene, ali nosi sa sobom i kontroverze koje se ogledaju u usporedbi ratnih zločina i presuda koje su obilježile obje strane.
Zločini devedesetih i zločini nad Palestincima
Srpske snage tokom ratova devedesetih počinile su niz zločina protiv čovječnosti, uključujući opsadu Sarajeva, masakre u Prijedoru, Foči i drugim gradovima, te genocid u Srebrenici 1995. godine. Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju (ICTY) osudio je mnoge srpske političke i vojne vođe, među kojima Radovana Karadžića i Ratka Mladića, na doživotne kazne zatvora za genocid i ratne zločine.
Izraelske snage, s druge strane, optužene su za ratne zločine u Gazi, posebno tokom ofanziva u posljednjih godinu dana, kada je prema podacima UN-a i humanitarnih organizacija ubijeno desetine hiljada civila, uključujući veliki broj djece. Bombardovanja bolnica, škola i humanitarnih konvoja izazvala su optužbe za genocid pred Međunarodnim sudom pravde i zahtjeve da Međunarodni krivični sud (ICC) podigne optužnice protiv izraelskih lidera, uključujući premijera Benjamina Netanyahua.
Presude i optužbe
Razlika između srpskog i izraelskog slučaja ogleda se u stepenu međunarodne reakcije. Dok su srpski lideri sistematski procesuirani i osuđeni, izraelski politički i vojni vrh još uvijek uživa zaštitu ključnih saveznika, prije svega Sjedinjenih Američkih Država.
Ipak, sve veći broj država i organizacija zahtijeva da se Netanyahu i drugi izraelski zvaničnici suoče s optužbama za genocid i zločine protiv čovječnosti, slično kao što su to prošli srpski lideri devedesetih.
Savezništvo na rubu izolacije
Podrška Izraelu od strane Srbije i dijela srpskog naroda u BiH može se posmatrati i kroz prizmu zajedničkog iskustva međunarodne osude.
I srpski i izraelski zvaničnici tvrde da su njihove vojne akcije bile “borba protiv terorizma”, dok međunarodna zajednica u oba slučaja prepoznaje elemente sistematskih zločina nad civilnim stanovništvom.
Ostaje pitanje da li će historija ponoviti scenario Balkana devedesetih – gdje su lideri završili u Hagu – i u slučaju izraelskih zvaničnika, ili će globalna politika spriječiti da odgovorni ikada stanu pred sud.
